Στα πλαίσια της ερευνητικής εργασίας μας φέτος επισκεφθήκαμε το Κτήμα Λαζανάκη στην περιοχή Μάρμαρα της Πάρου. Στο συγκεκριμένο κτήμα λειτουργεί μονάδα υδροπονικής καλλιέργειας που ιδρύθηκε πριν 6 χρόνια από τον κο Χρήστο Λαζανάκη.
Υδροπονία είναι η καλλιέργεια φυτών σ' ένα περιβάλλον θερμοκηπίου απουσία χώματος.
Υδροπονία είναι η καλλιέργεια φυτών σ' ένα περιβάλλον θερμοκηπίου απουσία χώματος.
Σε μια μορφή αυτής της καλλιέργειας οι ρίζες των φυτών μπορεί να βρίσκονται μέσα σε υγρό περιβάλλον (νερό + θρεπτικές ουσίες), όπως φαίνεται στη διπλανή εικόνα.
 |
| Καλλιέργεια μαρουλιών και λόλας στο θερμοκήπιο του κου Λαζανάκη |
Σε μια άλλη μορφή της υδροπονικής καλλιέργειας οι ρίζες των φυτών βρίσκονται σε ένα αδρανές υλικό όπως η ελαφρόπετρα ή ο περλίτης και στις ρίζες των φυτών ψεκάζονται μέσω ειδικών σωλήνων τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που είναι διαλυμένα σε νερό.
Στις υδροπονικές καλλιέργειες τα φυτά μεγαλώνουν σε περιβάλλον όπου επικρατούν ιδανικές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας. Λόγω αυτού τα προϊόντα μεγαλώνουν σε άριστες συνθήκες και η ποιότητα λαχανικών είναι καλύτερη αφού το περιβάλλον είναι ελεγχόμενο.
 |
| Ο κος Λαζανάκης μας βοήθησε να κόψουμε και να πάρουμε μαζί μας λαχανικά κατά τη διαρκεια της επίσκεψης |
Η υδροπονική καλλιέργεια χρησιμοποιεί ως και 90% λιγότερο νερό από τη συμβατική καλλιέργεια. Η τεράστια αυτή οικονομία στο νερό την κάνει πιο οικονομική από την καλλιέργεια σε χώμα.
Τα τμήματα του θερμοκηπίου που στεγάζει την υδροπονική καλλιέργεια απολυμαίνονται τακτικά με διάφορες ουσίες για να αποφύγουν τα μικρόβια και τους μύκητες. Οι μύκητες είναι μικροοργανισμοί που δεν είναι ορατοί με το μάτι και επηρεάζουν αρνητικά την ανάπτυξη των φυτών.
Στην υδροπονία η ποιότητα του νερού της καλλιέργειας ελέγχεται συνεχώς. Στο νερό προστίθενται δηλαδή σ' αυτό τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία ανάλογα με το φυτό.
Η καλλιέργεια χρησιμοποιεί νερό το οποίο περνάει συνεχώς από φίλτρα (μεμβράνες) και αφαλατώνεταιδηλαδή αφαιρούνται όλα τα άλατα που θα μπορούσαν να βουλώσουν τα σωληνάκια που μεταφέρουν την υδάτινη τροφή στα φυτά. Ότι περισσεύει από το νερό αυτό, αφού "ποτίσει" τα φυτά, συλλέγεται, καθαρίζεται και χρησιμοποιείται ξανά αφού εμπλουτιστεί με τα κατάλληλα συστατικά.
Ένα σύστημα της υδροπονίας (θερμοκήπιο, φίλτρα, αγωγοί νερού και συστήματα ψύξης ή/και θέρμανσης)μπορεί να εγκατασταθεί σε οποιαδήποτε οριζόντια έκταση, όσο άγονη και πετρώδης και αν είναι αυτή.
Στο κτήμα Λαζανάκη καλλιεργούνται σήμερα ντομάτες, αγγούρια, μαρούλια, λόλες, σαλάτες. Η παραγωγή του θερμοκηπίου τροφοδοτεί την αγορά της Πάρου αλλά γίνεται και προώθηση των προϊόντων σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Η ενέργεια που είναι απαραίτητη στις εγκαταστάσεις παράγεται από φωτοβολταϊκά στοιχεία που είναι τοποθετημένα σε διάφορα σημεία του κτήματος. Τις ημέρες που δεν υπάρχει ηλιοφάνεια υπάρχει γεννήτρια ηλεκτρικής ενέργειας που συμπληρώνει το απαιτούμενο φορτίο.
Ο κος Λαζανάκης μας ενημέρωσε ότι κάθε φυτό έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες στην καλλιέργειά του.
Τα μαρούλια και τα αγγούρια δεν χρειάζονται γονιμοποίηση.
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με τις ντομάτες. Το άνθος της ντομάτας πρέπει να γονιμοποιηθεί για να παραχθεί καρπός. Τα έντομα που κυκλοφορούν στα γύρω χωράφια δεν μπαίνουν στο κτίριο της καλλιέργειας.
Υπάρχουν ειδικά έντομα που λέγονται βομβίνοι (μοιάζουν με τις μέλισσες) και αυτά βοηθούν στην επικονίαση των φυτών. Τα έντομα αυτά εισάγονται από το εξωτερικό.
Το θερμοκήπιο έχει μονάδες θέρμανσης (για το χειμώνα) και ψύξης (για το καλοκαίρι) για να πετύχουν τις ιδανικές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας.
Εδώ γίνεται φύτευση των σπόρων και αφού μεγαλώσουν στη συνέχεια μεταφυτεύονται στο περιβάλλον υδροπονικής καλλιέργειας
Τα τμήματα του θερμοκηπίου που στεγάζει την υδροπονική καλλιέργεια απολυμαίνονται τακτικά με διάφορες ουσίες για να αποφύγουν τα μικρόβια και τους μύκητες. Οι μύκητες είναι μικροοργανισμοί που δεν είναι ορατοί με το μάτι και επηρεάζουν αρνητικά την ανάπτυξη των φυτών.
 |
Το εσωτερικό του θερμοκηπίου της υδροπονικής
καλλιέργειας έτοιμο για φύτευση
|
Η καλλιέργεια χρησιμοποιεί νερό το οποίο περνάει συνεχώς από φίλτρα (μεμβράνες) και αφαλατώνεταιδηλαδή αφαιρούνται όλα τα άλατα που θα μπορούσαν να βουλώσουν τα σωληνάκια που μεταφέρουν την υδάτινη τροφή στα φυτά. Ότι περισσεύει από το νερό αυτό, αφού "ποτίσει" τα φυτά, συλλέγεται, καθαρίζεται και χρησιμοποιείται ξανά αφού εμπλουτιστεί με τα κατάλληλα συστατικά.
 |
| Τα φυτά μπορούν να "φυτεύονται" σε πολύ κοντινή απόσταση το ένα από το άλλο. |
Στο κτήμα Λαζανάκη καλλιεργούνται σήμερα ντομάτες, αγγούρια, μαρούλια, λόλες, σαλάτες. Η παραγωγή του θερμοκηπίου τροφοδοτεί την αγορά της Πάρου αλλά γίνεται και προώθηση των προϊόντων σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Η ενέργεια που είναι απαραίτητη στις εγκαταστάσεις παράγεται από φωτοβολταϊκά στοιχεία που είναι τοποθετημένα σε διάφορα σημεία του κτήματος. Τις ημέρες που δεν υπάρχει ηλιοφάνεια υπάρχει γεννήτρια ηλεκτρικής ενέργειας που συμπληρώνει το απαιτούμενο φορτίο.
Ο κος Λαζανάκης μας ενημέρωσε ότι κάθε φυτό έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες στην καλλιέργειά του.
Τα μαρούλια και τα αγγούρια δεν χρειάζονται γονιμοποίηση.
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με τις ντομάτες. Το άνθος της ντομάτας πρέπει να γονιμοποιηθεί για να παραχθεί καρπός. Τα έντομα που κυκλοφορούν στα γύρω χωράφια δεν μπαίνουν στο κτίριο της καλλιέργειας.
Υπάρχουν ειδικά έντομα που λέγονται βομβίνοι (μοιάζουν με τις μέλισσες) και αυτά βοηθούν στην επικονίαση των φυτών. Τα έντομα αυτά εισάγονται από το εξωτερικό.
 |
| Στην εικόνα φαίνονται ανεμιστήρες που βγάζουν έξω από το θερμοκήπιο το θερμό αέρα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. |
Άποψη από το φυτώριο του κτήματος.
Εδώ γίνεται φύτευση των σπόρων και αφού μεγαλώσουν στη συνέχεια μεταφυτεύονται στο περιβάλλον υδροπονικής καλλιέργειας